loading...

طيور

نكاتي پيرامون نگهداري و پرورش طيور

بازدید : 247
سه شنبه 16 ارديبهشت 1399 زمان : 11:18

ابتدا : شيوه بازخورد باتلفات نخستين مرغداري ها ، ازمعضلات جـدي اين حرفه مي‌باشد كه بعضا“ باتبعـات ونتـايج حقوقي ودرگيريهاي مربوط بدان نيـز همراه مي شود .

دستگاه جوجه كشي

متأسفانه ، عليـرغم اهميت اين مقوله ، تا به امروز عمل مدون و منظمي دراين زمينه،صورت نگرفته هست .به ادله ضرورت وجوديك راهنماي عملي ، براي قضاوت درست درمورد منشأ وعوامل تلفات ، مقاله حاضـربه عنـوان ورود و ابتدا اي دراين قضيه ، نثار مي گردد بدان اميدكه جزئيات فني اين مباحث به كمك اهل نظر،تفصيل وتعميق بيشتري پيدا نمايد . راه و روش شناسي : بيش ازهرچيزبايدمتدلوژي مناسبي براي تحقيق وبررسي موردنظرمان داشته باشيم .اين متدلوژي بـايدبـه دسته اي تهيه شـودكه حتي الامكان ، كليه عـوامل دخيل درتلفات نخستين راپوشش دهـد .راه برگزيده اين مطلب تبارشناسي(دودمان پژوهي)خواهدبود . اين متدلوژي منسوب به“نيچه” وبخصوص “ ميشل فوكو ” فيلسوف داراي شهرت ومعاصرفرانسوي ميباشد . تفاوت اين شيوه با رويه تاريخ شناسانه آن هست كه درروش تـاريخي ، سابقه تـاريخي مسئله ازابتـدا به انتـها مـرورمي شودحـال آنكه درروش تبارشناسي كاوش ازحال به قبل سيرمي كند .يعني ما گزارشي ازوضعيت موجود(و دراين مـورد از تلفات غير طبيعي نخستين درگله اي معلوم ) داريم . درمحل حضورمي يابيم وباروش تبارشناسانه از شرايط حال حاضر گله گوشتي گزارشي تهيه و تنظيم مي كنيم .اگرصحت گزارش،دال برتلفات غيرعادي موردتأييدمان قرارگرفت ،آنگاه به رديابي دست اندركاران آن ازحـال به گـذشته مي پردازيم وقدم به قدم به حـذف دست اندركاران غيرمؤثربـرتلفات اقـدام مي كنيم .هدف آن هست كه بتدريج رينگ محاصرة ادله يـا عـوامل اساسي را تنگتر ونهايتا“ آن‌ها راشناسايي نمائيم . قدم اوليه : آناليز درستي وسقم گزارش پس ازحضوردرمحل،اولين كار،تحقيق صحت وسقم اصل گزارش مي باشد .بارها رخداد افتاده كه مرغدار بدليل عدم اطلاع كافي ازطبيعي بـودن درصدي ازتلفات اول ، يـا بدلايل ديگـر ، دروخـامت وضع گله مي داند ياندانسته مبالغه كـرده هست . اندازه استاندارد يـا ارگانيك تلفات نخستين ووازدگي گله دركشور ما تاسقف 3% انتخاب شـده ميباشد .البته اين رقم سالياني طولاني مي باشد كه مبناي قضاوت وداوري قرارگرفته وظاهرا“ بيش ازآنكه نوعي اتكـا بردلايل علمي داشته باشد، عمـدتا“ بديل جنبه بخشنامه اي آن ملاك عمل قـرارمي گيرد . بـاتوجه به افزايش وضعيت بهداشتي مـرغـداريها وسـواد و آگـاهي مـرغـداران و توليـدكنندگان جوجه ، شابسته ميباشد مقدمـات تجديد نظـرعلمي دراين رقم بـاتوجه به واقعيات تازه صنعت مرغداري فراهم گردد . نخستين گام دراين موضوع مي تواند برآوردي حقيقي و واقعي ازآمار تلفات نخستين جوجه هاي ساخت شده درسراسركشورباشد .علي ايحال تا آن زمان،ناچاريم رقم 3% رامبناي كارقراردهيم . مشكل ديگـر عدم توافق درمحـدوده وقتي تلفات است كه اكثر وقت ها 7 روز ذكـرشده ولي بعضـا“ ده روز راواقعي ترمي دانند وبندرت هم تا15 روز راملاك قرارمي دهند .دربخشنامه هاي اداري تـأكيد برتلفات هفته نخستين مي‌باشد اما به نظرنگارنده اگرمنشأوازدگي وتلفات عواملي غيراز بيماريهاي eggborn ( عفونت نـاف ـ سالمونلا وآسپرژيلوس ) بـاشد .محاسبه تلفـات هفتـه نخستين عــادلانه هست چـون دراين شـرايط منحني تلفات در بين روزهـاي 3و6 به نقط ي اوج مي رسدوسپس دفعتا“سقـوط مي نمـايد .امـادرمورد بيماريهاي egg born داوري مي بايست باتوجه به زمان كمون ودوره خودبيماري صورت گيرد .مثلا“درعفونت ناف ناشي ازآلودگي هجري اين بازه تا10 روزاول ادامه داردودرموردسالمونلوز باتوجه به اينكه نقط ي اوج تلفات درهفته دوم مي‌باشد حـداقل 15 روز بـايدملاك محاسبه باشد . درمـوردآسپرژيلوس هاي مادري نيز درست ميباشد كه نقط ي اوج تلفـات درهفته اوليه متمـركزاست اما تلفات فرآيند غيرحاد بيماري نيز تا 15 و20 روزگي وبعضا“ بخش اعظم مي تواند طول بكشدكه طبعا“ بايد دربرآورد خسارات وارده، موردتوجه قرارگيرد . نكته اساسي ديگرآن مي باشد كه دراين برآورد صرفا“نبايد تلفات اوليه نظر گرددبلكه بايدوضع همگاني گله، مقدار جوجه هاي وازده ،روند بهبودي وتلفات احتمالي گله درآينده نيز موردنظر قرارگيرد ودر محاسبه پاياني اعمال گردد . قدم دوم : تحليل خلل ها مديريتي چنانچه درگـام اول اصل وجودمشكل منتفي نگرديد وموردتائيدواقع گشت،درگام دوم بايدوضعيت مديريتي گله نظارت شود . مهمترين برهان سوء مدير منتهي بـه تلفات ووازدگي ،آمـاده نبودن سالن درزمان تخليه جوجه مي باشدكه خود مشتمل بر سردي سالن وتشنگي مي باشد .عـدم تامين حـرارت هفتـه نخستين فاكتـور بسيـارمهم تلفات اوليه مي‌باشد كه به سرماخوردگي جوجه ها(باعلائم پژمردگي وتجمع،رسوب اورات وعفونت ناف) منجرخواهدشد .تشنگي دادن به جوجه ها نيزبه دهيدرا تاسيون ووازدگي مي انجامدوهرچه برهه زماني آن طولاني تـرشـود،وضع عمـومي گله حاد تـر مي شـود .خلل تشخيص اين عـوامل درعـدم همكاري احتمالي مـرغـداردر دادن اطلاعـات مي‌باشد كه مي تـوان كمـابيش آن ها را ازكالبـدگشايي تلفات ــ حال و روز موجودمديريت ــ روندومنحني تلفات وبررسي داده ها تصويب شده بوسيله خويش مرغدار،بدست آورد . عامل اساسي سـوء مديريتي ديگرمسئله تغذيه است . عدم بالانس جيره حداقل درمراحل اول نمود محسوسي در تلفـات نـدارد البته مسموم بـودن دان و TVN بالاي آن مي تـواندبه افـزايش غيرعادي تلفات اول منجرشود .استاندارد TVN براي دان بدون نقص و براي پودرماهي مي باشد . آلودگي ثانويه دان وبسترباآسپرژيلوس هم ازمواردمشكل آفرين هست كه به ارتقاء تلفات ازروز 5و6بخصوص درهفته دوم منجرمي شود .دراين حال ندول هاي قارچي ازمواردegg born آسپرژيلوس درشت ترواوج تلفات متمركزدرهفته دوم مي باشد .دراين مواردبرداشت نمونه ازدان وبستر وارسال به آزمايشگاه براي رديابي موضوع ، وتفريق ازدرگيريهاي مادري ضرورت داراست . سايرمواردسوءمديريت ازقبيل مشكل ها تهويه، معضلات بهداشتي وعـدم بالانس نسبي جيـره تأثيـر خاصي بـرتلفات اوليه ندارندهرچندقطعا“ درسنين بـالاتـرعوارض وعواقب سوء آن ها وضع و اوضاع عمومي گله رامتأثرخواهدكرد .نكته كليدي دراين موردآن است كه شدت اتحاد موقعيت گله بـايدبا نـوع علتي كه براي آن قائل مي شويم ، متناسب بـاشدوميزان تلفات اتحاد مسئله بتواندعلي الاصول ازعامل مورد نظرما ناشي گردد . قدم سوم : چك نحوه حمل چنانچه دروضعيت مديريتي گله عاملي راكـه بتـواندوضع موجودراتوضيح دهـد نيافتيم ، درمرحله بعدي بايدپروسه حمل از بارگيري تاتخليه جوجه چك شود . مشكلات ناشي ازحمل درگله دونموداساسي دارد: يكي تلفات غيرطبيعي داخل برنامه كودك هـاي جوجه و ديگــربيحالي جوجه هاي تخليه گرديده ، طوري كه جوجه ها سينه مي زنندوتمايلي به تحرك وجستجوي آب ودان ندارند . درحمل ، برهه زماني حمل ، جور بسته بندي ، توقف توي راه و روش وتجهيزات وسيله حمل مؤ ثرند . ارتقاء بازه حمل به بالاي 24ـ 18 ساعت بـاعث دهيـدراته شدن جوجه ها مي شود .هرچه جوجه ازمادرجوانتري توليدشده باشد ، نسبت به ارتقا اين مــدت آسيب پذيرمي شـود .دراين حـال براي كنترل ابعادضايعه جوجه بايد سريعا“ به آب ودان رسانده شود وازالكتروليت بـراي جبران آب ازدست رفته استعمال شود . مدت حمل به آساني ازتفاضل مدت تخليه وبارگيري بدست مي آيد . توقف بين راهي بدليل فساد فني وسيله نقليه يا استراحت راننده ،باعث واردشدن شوك حرارتي وتهويه اي به جوجه ها ،مي شود،كه تحقيق وقوع يــا عـدم وقـوع آن راه وروش متعــارفي نداردوبه ميزان همياري راننده دردادن اطلاعات بستگي داراست . حمل ونقل جوجه ها درفصول گرم وخاصه براي مسافت هاي دوربايدحتما“ دربسته بنــديهاي 80 قطعه اي وحتي درصورت لزوم كمترازآن رخ مي گيرد تامشكل گرمازدگي وخفگي عارض نگردد . جوجه خفه شده دركالبدگشايي داراي ريه پرخون ونوك تيره( بدليل آنوكسي ) مي باشد . ضمنا“ تعداد برنامه خردسالان هايي كه بـرروي نيز چيده مي شودنبايداز4 تجاوزكندچــراكه درغيراين صـورت تهـويه كابين وتوزيع هوا دچارمشكل دورازشوخي مي شود .بعلاوه اختلال مكانيكي روي كارتن هاي زيري ممكن ميباشد منجر فشاربه جوجه ها شود . اتومبيل حمل بـايد ازتجهيزات مطلوب گــرمـايشي وســرمـايشي وتهويه اي برخوردارباشد .درعمل اكثريت قريب به اتفاق وسايل حمل دركشور، فـاقداين امكانات مي باشند وازتهويه طبيعي ( بازكردن دريچه هاي هوا ) وبعضـا“ شفاف كردن گـاز پيك خير و خوبي بـراي تأمين گرما به كار گيري مي كنندكه خوداين گاز بامصرف اكسيژن هوا وتوزيع غيريكنواخت گرما ، قضيه سازخواهد بود . گام چهارم : تحليل مقدار دهيدراتاسيون درسالن انتظار چنانچه تلفات غيرعادي وبيحالي درجوجه هاي تخليه شده وجودنداشت واين عامل هم ازمجموعه كارداران مؤثربرضايعات اوليه ووازدگي ، حذف گرديد،رديابي واردفازجديدي مي شود وآن خودجوجه كشي ميباشد .تحليل فرآيند توليد جوجه را نيز بـراساس متـدلـوژي تبـارشنـاسـانه ازروز 21 شــروع مي كنيم . نكته حياتي روز21 آن هست كه جوجه به چه دوران درداخل سالن انتظار جوجه كشي ما‌نده مي باشد ؟ مدت قابل قبول دراين مورد نبايداز15ـ12 ساعت تجاوز نمايدوگرنه جوجه دچاردهيدراتاسيون نسبي مي شود .اگـراين جـوجـه بيشتراز24 سـاعت درسالن باقي بماندوبعـدازآن نيز به نزديكتـرين مقصـد بارگيري نشود،امكان تلفات اوليه بشدت ارتقا مي يـابـد .علي ايحال مجموع مـدت توقع درسـالن و مـدت حمل نبايد از36 سـاعت تجاوزنمايدوگرنه بروز اختلال ضروري مي‌باشد وطبيعتا“ هرچه براين بازه افزوده شود ، ابعاد ايراد ارتقاء خواهد يافت . يكي ديگرازعوامل دهيدراتاسيون درسالن انتظار، فقـدان رطوبت كافي اين سـالن وگـرماي زيادآن مي باشد .اندازه رطوبت ضروري 75ـ70 درصدوحرارت مناسب24ـ 22 سكو هست .كمبود شرايط اپتي موم منجر ناراحتي وسروصـداي غيـرعـادي جـوجـه ها مي شود كـه هنگام ورودبه سـالن مي تـوان آن را تشخيص بخشيد . علي ايحال در دست گرفتن شـرايط فيـزيكي سـالن انتظارومـدت توقع ـ بخصـوص بـراي دست اندركاران جوجه كشي ـ كارساده اي است كه درردگيري ايراد مؤثراست . قدم پنجم : تحليل كيفيت جوجه توليدي بخشي ازمشكلات كيفي جوجه به گله مادر و گوشه اي به جوجه كشي برمي گردد . درجوجه كشي حذف جوجه هاي جايگاه 2 ( ريزـ زمين گيرـ دهيدراته ـ كمبود ديده ـ منقـارمتقاطع وتورم وزخم ناف . . .) داراي اهميت مي باشد درمراجع ، مقدار استاندارد جوجه هاي سكو 2 حدود1% عنوان گرديده البته عملا“ ودركشورما اين درصدبيشتراست ودرگله هاي جونيـور ونيـزگله هاي پير2% وبعضـا“ هم تا 3% مي برسد . دليل با اهميت وجود جوجه هاي دهيدراته ، پرت رطوبتي دوچندان تخم مرغ در جريـان انكوباسيون هست . دوروش براي محاسبه اين افت وجوددارد .يك عدد محاسبه ميزان Humdityloose (رطوبت ازدست رفته) باتوزين تخم مرغ هاي مشخص درسنين 1 و18 ، كه اين اندازه درشرايط نرمال ومتعارف 13ـ12% مي باشد . افزايش اين درصد ،باعث دهيدراتاسيون ووازدگي،و كاهش آن موجب هيدراتاسيون وپـرآبي جـوجـه مي شود كه بنوبه خودباعث بسته نشدن نـاف وافزايش احتمال عفـونت نـاف مي گردد .درهردوحـال تلفات اول ووازدگي گله افزايش مي يابد . رويكرد ديگر،محاسبه وزن تخم مرغ گذشته ازست كـردن وجـوجـه توليدي حاصل ازآن مي‌باشد درحالت استاندارد وزن جوجه بـايـد حـدودا“ 66% وزن تخم مـرغ بـاشـد . درغيـراين صـورت بـاز يـا ايراد دهيدراتاسيون داريم ياهيدراتاسيون . براي در دست گرفتن رطوبت ازدست رفته ،دردامنه استـاندارد ومتعـارف آن ، بايدمجموعه وضعيت فيزيكي سيستم جوجه كشي ،ازسالن حفظ تخم مرغ تاسـالن گـريد جـوجـه، ذيل در اختيار گرفتن باشد . اين وضعيت براي قسمتهاي متفاوت سيستم درجدول زيرآمده مي‌باشد . مكان سالن گريد تخم مرغ ذخيره تخم مرغ اتاق گاز سالن ستر ستر تالار هچر هچر تالار گريد جوجه تالار محافظت جوجه خودرو حمل حرارت 18 27ـ20 24ـ22 5/37 (F5/99) 24ـ22 37 (5/98) 22 25ـ22 رطوبت 80ـ70 80ـ70 80ـ60 60ـ50 60ـ58 (86) 70ـ60 70 (87) نهايتا“ ضمن قدم پنجم اگرديديم مشكلي درسيستم جـوجـه كشي نداشته ايم و اندازه حذف جوجه هاي وازده وميـزان افت رطـوبت ووزن تخم مـرغ نيز عـادي مي باشد ، ايراد بـايـد درشـرايط بهـــداشتي وبيماريهاي egg born باشد كه ازطريق تخمدان مرغ هاي مامان ياآلودگي ثانويه سالن ها ودستگاههاي جوجه كشي عارض گرديده باشند .دراين موردسه بيماري اهميت ويژه دارند : سالمونلوز كه منشأ آن گله مادراست .درسطح باليني علامتها خاصي درگله مادرديده نمي شود . ( نه افت توليد ونه تلفات ) بيماري عمدتا“ ازطريق تخمدان ودرسالمونلاهاي گروه تيفي موريوم ازطــريق آلودگي موادغذايي بوسيله جوندگـان وبخصـوص موش ،انتقـال مي يابد .ولي درگله گــوشتي پس از گذشت زمان كمـون كه 6ـ 5 روزاست ، آغــازودرهفته دوم با علامتها اسهـال سفيدوپژمردگي به نقط ي اوج مي برسد . افت هچ بدليل تلفات جنين هاي كثيف مي تواند واقعه بيافتد .تشخيص قطعي پس ازمشاهده نشانه ها فوق وتأييد آن از شيوه آزمايشات باكتريولوژيك وسرولوژيك قابليت پذيراست . آسپرژيلوس هم بيماري egg born هست اما ازطريق تخمـدان منتقل نمي شود، بلكه ازراه آلودگي ثانويه پوسته تخم مرغ باقارچ رخداد مي افتد .آلـودگي تخم مـرغ هم مي تواند ازبستـر وپوشــال ودان آلوده درگله مـادرناشي شـده بـاشد وهم ازنقص وضعف سيستم بهـداشتي درجوجه كشي . بهـرحـال ‌آسپرژيلوس هم به بيمـاري حـادتنفسي جوجه هاي جـوان وتلفات شـديد بخصوص درهفته اول سبب ساز مي گردد . عفونت بند ناف نيز مي تواند ازنقص سيستم بهداشتي جوجه كشي بوجودآيد . دراين اكنون عفونت كلي باسيلي ازطريق ناف،جوجه ها را آلوده ومنجربه تلفات10روز نخستين مي شود كه اوج آن درروزهاي 6 ـ3 قرار دارااست . براين اساس معمولا“ منشأآلودگي سالمونلايي درگله مامان وآلودگي ناف درجوجه كشي مي باشد اما آلودگي قارچي مي تواند ازهــردوجا ناشي شـده باشد .دراين فيس اگــر اختلال تنها درجوجه هاي توليدي حاصل ازيك گله خاص باشد وسايرگله هايي كه تخم مرغشان درهمان جوجه كشي چيده مي شودفاقد خلل باشند، خلل ازدستگاههاست .ضمن اين‌كه آزمايشات وكشت قارچي وميكروبي درهرسه بيماري مي توانندمارا درشناسايي وردگيري سرچشمه نقص‌ ياري رسانند .شكستن تخم مرغ هاي هچ نشده و مشاهده تلفات جنيني ناشي از رشدقارچ دراطاقك هوايي هم به حدكافي روشنگرريشه آلودگي هست . اگراين آلودگي درتخم مرغ هاي فارم خاصي باشد، طبعا“ جوجه كشي سرمنشأ خلل نيست وآلودگي ازفارم به جوجه كشي منتقل گرديده است البته اگـرآلودگي درتخم مرغ هاي فـارم هاي گوناگون باشد يا اين كه نقص‌ ازجوجه كشي مي‌باشد يـاجوجه كشي بطـريق ثـانويه نصيحت مي كرد زطريق فـارم آلوده و كثيف شـده وبه نوبه خويش به آلودگي جوچه هاي فـارم هاي ديگر كمك كـرده است .درموردآلودگي ثانويه جوجه كشي، درصورت رعايت ضدعفوني ونكات بهداشتي مي بايست زمينه فيصله يابد اما در صورتي‌كه آلودگي ازگله مادرشروع گرديده باشد ، ضدعفوني جوجه كشي دركنترل آن تأثيري نخواهدداشت . خلاصه فرايند ارزيابي وردگيري وازدگي جوجه هاي گوشتي : 1 ـ تحقيق صدق وسقم اصل گزارش 2 ـ ارزيابي مسائل مديريتي شامل : احتمال سوز‌و‌سرما خوردگي ـ احتمال تشنگي كشيدن ـ محاسبه جيره به لحاظ بالانس وميزان TVN ـ مساله بهداشتي بخصوص دررابطه با بستر 3 ـ تحليل مسائل حمل شامل : تلفات ضمن حمل + اندازه شادابي جوجه پس از تخليه ـ بازه حمل ومسافت آن ـ طريق بسته بندي وچيدن كارتون ها ـ امكانات حمل 4 ـ بررسي برهه زماني توقع مشتمل بر : برهه زماني محافظت درسالن توقع ـ رطوبت وحرارت تالار انتظار 5 ـ بررسي مساله جوجه كشي شامل : اندازه جوجه هاي حذفي وعوامل حذف ـ اندازه افت رطوبت تخم مرغ ـ اندازه افت وزن تخم مرغ ـ نتايج كشت هاي ميكربي وقارچي ـ در دست گرفتن شرايط بهداشتي 6 ـ بررسي گله مامان شامل : بيماي هاي گله ـ آناليز جيره ـ محاسبه شرايط بهداشتي گله ـ نتايج كشت ها وآزمايشات سرولوژيك

ابتدا : شيوه بازخورد باتلفات نخستين مرغداري ها ، ازمعضلات جـدي اين حرفه مي‌باشد كه بعضا“ باتبعـات ونتـايج حقوقي ودرگيريهاي مربوط بدان نيـز همراه مي شود .

دستگاه جوجه كشي

متأسفانه ، عليـرغم اهميت اين مقوله ، تا به امروز عمل مدون و منظمي دراين زمينه،صورت نگرفته هست .به ادله ضرورت وجوديك راهنماي عملي ، براي قضاوت درست درمورد منشأ وعوامل تلفات ، مقاله حاضـربه عنـوان ورود و ابتدا اي دراين قضيه ، نثار مي گردد بدان اميدكه جزئيات فني اين مباحث به كمك اهل نظر،تفصيل وتعميق بيشتري پيدا نمايد . راه و روش شناسي : بيش ازهرچيزبايدمتدلوژي مناسبي براي تحقيق وبررسي موردنظرمان داشته باشيم .اين متدلوژي بـايدبـه دسته اي تهيه شـودكه حتي الامكان ، كليه عـوامل دخيل درتلفات نخستين راپوشش دهـد .راه برگزيده اين مطلب تبارشناسي(دودمان پژوهي)خواهدبود . اين متدلوژي منسوب به“نيچه” وبخصوص “ ميشل فوكو ” فيلسوف داراي شهرت ومعاصرفرانسوي ميباشد . تفاوت اين شيوه با رويه تاريخ شناسانه آن هست كه درروش تـاريخي ، سابقه تـاريخي مسئله ازابتـدا به انتـها مـرورمي شودحـال آنكه درروش تبارشناسي كاوش ازحال به قبل سيرمي كند .يعني ما گزارشي ازوضعيت موجود(و دراين مـورد از تلفات غير طبيعي نخستين درگله اي معلوم ) داريم . درمحل حضورمي يابيم وباروش تبارشناسانه از شرايط حال حاضر گله گوشتي گزارشي تهيه و تنظيم مي كنيم .اگرصحت گزارش،دال برتلفات غيرعادي موردتأييدمان قرارگرفت ،آنگاه به رديابي دست اندركاران آن ازحـال به گـذشته مي پردازيم وقدم به قدم به حـذف دست اندركاران غيرمؤثربـرتلفات اقـدام مي كنيم .هدف آن هست كه بتدريج رينگ محاصرة ادله يـا عـوامل اساسي را تنگتر ونهايتا“ آن‌ها راشناسايي نمائيم . قدم اوليه : آناليز درستي وسقم گزارش پس ازحضوردرمحل،اولين كار،تحقيق صحت وسقم اصل گزارش مي باشد .بارها رخداد افتاده كه مرغدار بدليل عدم اطلاع كافي ازطبيعي بـودن درصدي ازتلفات اول ، يـا بدلايل ديگـر ، دروخـامت وضع گله مي داند ياندانسته مبالغه كـرده هست . اندازه استاندارد يـا ارگانيك تلفات نخستين ووازدگي گله دركشور ما تاسقف 3% انتخاب شـده ميباشد .البته اين رقم سالياني طولاني مي باشد كه مبناي قضاوت وداوري قرارگرفته وظاهرا“ بيش ازآنكه نوعي اتكـا بردلايل علمي داشته باشد، عمـدتا“ بديل جنبه بخشنامه اي آن ملاك عمل قـرارمي گيرد . بـاتوجه به افزايش وضعيت بهداشتي مـرغـداريها وسـواد و آگـاهي مـرغـداران و توليـدكنندگان جوجه ، شابسته ميباشد مقدمـات تجديد نظـرعلمي دراين رقم بـاتوجه به واقعيات تازه صنعت مرغداري فراهم گردد . نخستين گام دراين موضوع مي تواند برآوردي حقيقي و واقعي ازآمار تلفات نخستين جوجه هاي ساخت شده درسراسركشورباشد .علي ايحال تا آن زمان،ناچاريم رقم 3% رامبناي كارقراردهيم . مشكل ديگـر عدم توافق درمحـدوده وقتي تلفات است كه اكثر وقت ها 7 روز ذكـرشده ولي بعضـا“ ده روز راواقعي ترمي دانند وبندرت هم تا15 روز راملاك قرارمي دهند .دربخشنامه هاي اداري تـأكيد برتلفات هفته نخستين مي‌باشد اما به نظرنگارنده اگرمنشأوازدگي وتلفات عواملي غيراز بيماريهاي eggborn ( عفونت نـاف ـ سالمونلا وآسپرژيلوس ) بـاشد .محاسبه تلفـات هفتـه نخستين عــادلانه هست چـون دراين شـرايط منحني تلفات در بين روزهـاي 3و6 به نقط ي اوج مي رسدوسپس دفعتا“سقـوط مي نمـايد .امـادرمورد بيماريهاي egg born داوري مي بايست باتوجه به زمان كمون ودوره خودبيماري صورت گيرد .مثلا“درعفونت ناف ناشي ازآلودگي هجري اين بازه تا10 روزاول ادامه داردودرموردسالمونلوز باتوجه به اينكه نقط ي اوج تلفات درهفته دوم مي‌باشد حـداقل 15 روز بـايدملاك محاسبه باشد . درمـوردآسپرژيلوس هاي مادري نيز درست ميباشد كه نقط ي اوج تلفـات درهفته اوليه متمـركزاست اما تلفات فرآيند غيرحاد بيماري نيز تا 15 و20 روزگي وبعضا“ بخش اعظم مي تواند طول بكشدكه طبعا“ بايد دربرآورد خسارات وارده، موردتوجه قرارگيرد . نكته اساسي ديگرآن مي باشد كه دراين برآورد صرفا“نبايد تلفات اوليه نظر گرددبلكه بايدوضع همگاني گله، مقدار جوجه هاي وازده ،روند بهبودي وتلفات احتمالي گله درآينده نيز موردنظر قرارگيرد ودر محاسبه پاياني اعمال گردد . قدم دوم : تحليل خلل ها مديريتي چنانچه درگـام اول اصل وجودمشكل منتفي نگرديد وموردتائيدواقع گشت،درگام دوم بايدوضعيت مديريتي گله نظارت شود . مهمترين برهان سوء مدير منتهي بـه تلفات ووازدگي ،آمـاده نبودن سالن درزمان تخليه جوجه مي باشدكه خود مشتمل بر سردي سالن وتشنگي مي باشد .عـدم تامين حـرارت هفتـه نخستين فاكتـور بسيـارمهم تلفات اوليه مي‌باشد كه به سرماخوردگي جوجه ها(باعلائم پژمردگي وتجمع،رسوب اورات وعفونت ناف) منجرخواهدشد .تشنگي دادن به جوجه ها نيزبه دهيدرا تاسيون ووازدگي مي انجامدوهرچه برهه زماني آن طولاني تـرشـود،وضع عمـومي گله حاد تـر مي شـود .خلل تشخيص اين عـوامل درعـدم همكاري احتمالي مـرغـداردر دادن اطلاعـات مي‌باشد كه مي تـوان كمـابيش آن ها را ازكالبـدگشايي تلفات ــ حال و روز موجودمديريت ــ روندومنحني تلفات وبررسي داده ها تصويب شده بوسيله خويش مرغدار،بدست آورد . عامل اساسي سـوء مديريتي ديگرمسئله تغذيه است . عدم بالانس جيره حداقل درمراحل اول نمود محسوسي در تلفـات نـدارد البته مسموم بـودن دان و TVN بالاي آن مي تـواندبه افـزايش غيرعادي تلفات اول منجرشود .استاندارد TVN براي دان بدون نقص و براي پودرماهي مي باشد . آلودگي ثانويه دان وبسترباآسپرژيلوس هم ازمواردمشكل آفرين هست كه به ارتقاء تلفات ازروز 5و6بخصوص درهفته دوم منجرمي شود .دراين حال ندول هاي قارچي ازمواردegg born آسپرژيلوس درشت ترواوج تلفات متمركزدرهفته دوم مي باشد .دراين مواردبرداشت نمونه ازدان وبستر وارسال به آزمايشگاه براي رديابي موضوع ، وتفريق ازدرگيريهاي مادري ضرورت داراست . سايرمواردسوءمديريت ازقبيل مشكل ها تهويه، معضلات بهداشتي وعـدم بالانس نسبي جيـره تأثيـر خاصي بـرتلفات اوليه ندارندهرچندقطعا“ درسنين بـالاتـرعوارض وعواقب سوء آن ها وضع و اوضاع عمومي گله رامتأثرخواهدكرد .نكته كليدي دراين موردآن است كه شدت اتحاد موقعيت گله بـايدبا نـوع علتي كه براي آن قائل مي شويم ، متناسب بـاشدوميزان تلفات اتحاد مسئله بتواندعلي الاصول ازعامل مورد نظرما ناشي گردد . قدم سوم : چك نحوه حمل چنانچه دروضعيت مديريتي گله عاملي راكـه بتـواندوضع موجودراتوضيح دهـد نيافتيم ، درمرحله بعدي بايدپروسه حمل از بارگيري تاتخليه جوجه چك شود . مشكلات ناشي ازحمل درگله دونموداساسي دارد: يكي تلفات غيرطبيعي داخل برنامه كودك هـاي جوجه و ديگــربيحالي جوجه هاي تخليه گرديده ، طوري كه جوجه ها سينه مي زنندوتمايلي به تحرك وجستجوي آب ودان ندارند . درحمل ، برهه زماني حمل ، جور بسته بندي ، توقف توي راه و روش وتجهيزات وسيله حمل مؤ ثرند . ارتقاء بازه حمل به بالاي 24ـ 18 ساعت بـاعث دهيـدراته شدن جوجه ها مي شود .هرچه جوجه ازمادرجوانتري توليدشده باشد ، نسبت به ارتقا اين مــدت آسيب پذيرمي شـود .دراين حـال براي كنترل ابعادضايعه جوجه بايد سريعا“ به آب ودان رسانده شود وازالكتروليت بـراي جبران آب ازدست رفته استعمال شود . مدت حمل به آساني ازتفاضل مدت تخليه وبارگيري بدست مي آيد . توقف بين راهي بدليل فساد فني وسيله نقليه يا استراحت راننده ،باعث واردشدن شوك حرارتي وتهويه اي به جوجه ها ،مي شود،كه تحقيق وقوع يــا عـدم وقـوع آن راه وروش متعــارفي نداردوبه ميزان همياري راننده دردادن اطلاعات بستگي داراست . حمل ونقل جوجه ها درفصول گرم وخاصه براي مسافت هاي دوربايدحتما“ دربسته بنــديهاي 80 قطعه اي وحتي درصورت لزوم كمترازآن رخ مي گيرد تامشكل گرمازدگي وخفگي عارض نگردد . جوجه خفه شده دركالبدگشايي داراي ريه پرخون ونوك تيره( بدليل آنوكسي ) مي باشد . ضمنا“ تعداد برنامه خردسالان هايي كه بـرروي نيز چيده مي شودنبايداز4 تجاوزكندچــراكه درغيراين صـورت تهـويه كابين وتوزيع هوا دچارمشكل دورازشوخي مي شود .بعلاوه اختلال مكانيكي روي كارتن هاي زيري ممكن ميباشد منجر فشاربه جوجه ها شود . اتومبيل حمل بـايد ازتجهيزات مطلوب گــرمـايشي وســرمـايشي وتهويه اي برخوردارباشد .درعمل اكثريت قريب به اتفاق وسايل حمل دركشور، فـاقداين امكانات مي باشند وازتهويه طبيعي ( بازكردن دريچه هاي هوا ) وبعضـا“ شفاف كردن گـاز پيك خير و خوبي بـراي تأمين گرما به كار گيري مي كنندكه خوداين گاز بامصرف اكسيژن هوا وتوزيع غيريكنواخت گرما ، قضيه سازخواهد بود . گام چهارم : تحليل مقدار دهيدراتاسيون درسالن انتظار چنانچه تلفات غيرعادي وبيحالي درجوجه هاي تخليه شده وجودنداشت واين عامل هم ازمجموعه كارداران مؤثربرضايعات اوليه ووازدگي ، حذف گرديد،رديابي واردفازجديدي مي شود وآن خودجوجه كشي ميباشد .تحليل فرآيند توليد جوجه را نيز بـراساس متـدلـوژي تبـارشنـاسـانه ازروز 21 شــروع مي كنيم . نكته حياتي روز21 آن هست كه جوجه به چه دوران درداخل سالن انتظار جوجه كشي ما‌نده مي باشد ؟ مدت قابل قبول دراين مورد نبايداز15ـ12 ساعت تجاوز نمايدوگرنه جوجه دچاردهيدراتاسيون نسبي مي شود .اگـراين جـوجـه بيشتراز24 سـاعت درسالن باقي بماندوبعـدازآن نيز به نزديكتـرين مقصـد بارگيري نشود،امكان تلفات اوليه بشدت ارتقا مي يـابـد .علي ايحال مجموع مـدت توقع درسـالن و مـدت حمل نبايد از36 سـاعت تجاوزنمايدوگرنه بروز اختلال ضروري مي‌باشد وطبيعتا“ هرچه براين بازه افزوده شود ، ابعاد ايراد ارتقاء خواهد يافت . يكي ديگرازعوامل دهيدراتاسيون درسالن انتظار، فقـدان رطوبت كافي اين سـالن وگـرماي زيادآن مي باشد .اندازه رطوبت ضروري 75ـ70 درصدوحرارت مناسب24ـ 22 سكو هست .كمبود شرايط اپتي موم منجر ناراحتي وسروصـداي غيـرعـادي جـوجـه ها مي شود كـه هنگام ورودبه سـالن مي تـوان آن را تشخيص بخشيد . علي ايحال در دست گرفتن شـرايط فيـزيكي سـالن انتظارومـدت توقع ـ بخصـوص بـراي دست اندركاران جوجه كشي ـ كارساده اي است كه درردگيري ايراد مؤثراست . قدم پنجم : تحليل كيفيت جوجه توليدي بخشي ازمشكلات كيفي جوجه به گله مادر و گوشه اي به جوجه كشي برمي گردد . درجوجه كشي حذف جوجه هاي جايگاه 2 ( ريزـ زمين گيرـ دهيدراته ـ كمبود ديده ـ منقـارمتقاطع وتورم وزخم ناف . . .) داراي اهميت مي باشد درمراجع ، مقدار استاندارد جوجه هاي سكو 2 حدود1% عنوان گرديده البته عملا“ ودركشورما اين درصدبيشتراست ودرگله هاي جونيـور ونيـزگله هاي پير2% وبعضـا“ هم تا 3% مي برسد . دليل با اهميت وجود جوجه هاي دهيدراته ، پرت رطوبتي دوچندان تخم مرغ در جريـان انكوباسيون هست . دوروش براي محاسبه اين افت وجوددارد .يك عدد محاسبه ميزان Humdityloose (رطوبت ازدست رفته) باتوزين تخم مرغ هاي مشخص درسنين 1 و18 ، كه اين اندازه درشرايط نرمال ومتعارف 13ـ12% مي باشد . افزايش اين درصد ،باعث دهيدراتاسيون ووازدگي،و كاهش آن موجب هيدراتاسيون وپـرآبي جـوجـه مي شود كه بنوبه خودباعث بسته نشدن نـاف وافزايش احتمال عفـونت نـاف مي گردد .درهردوحـال تلفات اول ووازدگي گله افزايش مي يابد . رويكرد ديگر،محاسبه وزن تخم مرغ گذشته ازست كـردن وجـوجـه توليدي حاصل ازآن مي‌باشد درحالت استاندارد وزن جوجه بـايـد حـدودا“ 66% وزن تخم مـرغ بـاشـد . درغيـراين صـورت بـاز يـا ايراد دهيدراتاسيون داريم ياهيدراتاسيون . براي در دست گرفتن رطوبت ازدست رفته ،دردامنه استـاندارد ومتعـارف آن ، بايدمجموعه وضعيت فيزيكي سيستم جوجه كشي ،ازسالن حفظ تخم مرغ تاسـالن گـريد جـوجـه، ذيل در اختيار گرفتن باشد . اين وضعيت براي قسمتهاي متفاوت سيستم درجدول زيرآمده مي‌باشد . مكان سالن گريد تخم مرغ ذخيره تخم مرغ اتاق گاز سالن ستر ستر تالار هچر هچر تالار گريد جوجه تالار محافظت جوجه خودرو حمل حرارت 18 27ـ20 24ـ22 5/37 (F5/99) 24ـ22 37 (5/98) 22 25ـ22 رطوبت 80ـ70 80ـ70 80ـ60 60ـ50 60ـ58 (86) 70ـ60 70 (87) نهايتا“ ضمن قدم پنجم اگرديديم مشكلي درسيستم جـوجـه كشي نداشته ايم و اندازه حذف جوجه هاي وازده وميـزان افت رطـوبت ووزن تخم مـرغ نيز عـادي مي باشد ، ايراد بـايـد درشـرايط بهـــداشتي وبيماريهاي egg born باشد كه ازطريق تخمدان مرغ هاي مامان ياآلودگي ثانويه سالن ها ودستگاههاي جوجه كشي عارض گرديده باشند .دراين موردسه بيماري اهميت ويژه دارند : سالمونلوز كه منشأ آن گله مادراست .درسطح باليني علامتها خاصي درگله مادرديده نمي شود . ( نه افت توليد ونه تلفات ) بيماري عمدتا“ ازطريق تخمدان ودرسالمونلاهاي گروه تيفي موريوم ازطــريق آلودگي موادغذايي بوسيله جوندگـان وبخصـوص موش ،انتقـال مي يابد .ولي درگله گــوشتي پس از گذشت زمان كمـون كه 6ـ 5 روزاست ، آغــازودرهفته دوم با علامتها اسهـال سفيدوپژمردگي به نقط ي اوج مي برسد . افت هچ بدليل تلفات جنين هاي كثيف مي تواند واقعه بيافتد .تشخيص قطعي پس ازمشاهده نشانه ها فوق وتأييد آن از شيوه آزمايشات باكتريولوژيك وسرولوژيك قابليت پذيراست . آسپرژيلوس هم بيماري egg born هست اما ازطريق تخمـدان منتقل نمي شود، بلكه ازراه آلودگي ثانويه پوسته تخم مرغ باقارچ رخداد مي افتد .آلـودگي تخم مـرغ هم مي تواند ازبستـر وپوشــال ودان آلوده درگله مـادرناشي شـده بـاشد وهم ازنقص وضعف سيستم بهـداشتي درجوجه كشي . بهـرحـال ‌آسپرژيلوس هم به بيمـاري حـادتنفسي جوجه هاي جـوان وتلفات شـديد بخصوص درهفته اول سبب ساز مي گردد . عفونت بند ناف نيز مي تواند ازنقص سيستم بهداشتي جوجه كشي بوجودآيد . دراين اكنون عفونت كلي باسيلي ازطريق ناف،جوجه ها را آلوده ومنجربه تلفات10روز نخستين مي شود كه اوج آن درروزهاي 6 ـ3 قرار دارااست . براين اساس معمولا“ منشأآلودگي سالمونلايي درگله مامان وآلودگي ناف درجوجه كشي مي باشد اما آلودگي قارچي مي تواند ازهــردوجا ناشي شـده باشد .دراين فيس اگــر اختلال تنها درجوجه هاي توليدي حاصل ازيك گله خاص باشد وسايرگله هايي كه تخم مرغشان درهمان جوجه كشي چيده مي شودفاقد خلل باشند، خلل ازدستگاههاست .ضمن اين‌كه آزمايشات وكشت قارچي وميكروبي درهرسه بيماري مي توانندمارا درشناسايي وردگيري سرچشمه نقص‌ ياري رسانند .شكستن تخم مرغ هاي هچ نشده و مشاهده تلفات جنيني ناشي از رشدقارچ دراطاقك هوايي هم به حدكافي روشنگرريشه آلودگي هست . اگراين آلودگي درتخم مرغ هاي فارم خاصي باشد، طبعا“ جوجه كشي سرمنشأ خلل نيست وآلودگي ازفارم به جوجه كشي منتقل گرديده است البته اگـرآلودگي درتخم مرغ هاي فـارم هاي گوناگون باشد يا اين كه نقص‌ ازجوجه كشي مي‌باشد يـاجوجه كشي بطـريق ثـانويه نصيحت مي كرد زطريق فـارم آلوده و كثيف شـده وبه نوبه خويش به آلودگي جوچه هاي فـارم هاي ديگر كمك كـرده است .درموردآلودگي ثانويه جوجه كشي، درصورت رعايت ضدعفوني ونكات بهداشتي مي بايست زمينه فيصله يابد اما در صورتي‌كه آلودگي ازگله مادرشروع گرديده باشد ، ضدعفوني جوجه كشي دركنترل آن تأثيري نخواهدداشت . خلاصه فرايند ارزيابي وردگيري وازدگي جوجه هاي گوشتي : 1 ـ تحقيق صدق وسقم اصل گزارش 2 ـ ارزيابي مسائل مديريتي شامل : احتمال سوز‌و‌سرما خوردگي ـ احتمال تشنگي كشيدن ـ محاسبه جيره به لحاظ بالانس وميزان TVN ـ مساله بهداشتي بخصوص دررابطه با بستر 3 ـ تحليل مسائل حمل شامل : تلفات ضمن حمل + اندازه شادابي جوجه پس از تخليه ـ بازه حمل ومسافت آن ـ طريق بسته بندي وچيدن كارتون ها ـ امكانات حمل 4 ـ بررسي برهه زماني توقع مشتمل بر : برهه زماني محافظت درسالن توقع ـ رطوبت وحرارت تالار انتظار 5 ـ بررسي مساله جوجه كشي شامل : اندازه جوجه هاي حذفي وعوامل حذف ـ اندازه افت رطوبت تخم مرغ ـ اندازه افت وزن تخم مرغ ـ نتايج كشت هاي ميكربي وقارچي ـ در دست گرفتن شرايط بهداشتي 6 ـ بررسي گله مامان شامل : بيماي هاي گله ـ آناليز جيره ـ محاسبه شرايط بهداشتي گله ـ نتايج كشت ها وآزمايشات سرولوژيك

نظرات این مطلب

تعداد صفحات : 8

درباره ما
موضوعات
آمار سایت
  • کل مطالب : 86
  • کل نظرات : 0
  • افراد آنلاین : 1
  • تعداد اعضا : 0
  • بازدید امروز : 8
  • بازدید کننده امروز : 1
  • باردید دیروز : 11
  • بازدید کننده دیروز : 0
  • گوگل امروز : 0
  • گوگل دیروز : 0
  • بازدید هفته : 28
  • بازدید ماه : 105
  • بازدید سال : 341
  • بازدید کلی : 32531
  • <
    پیوندهای روزانه
    آرشیو
    اطلاعات کاربری
    نام کاربری :
    رمز عبور :
  • فراموشی رمز عبور؟
  • خبر نامه


    معرفی وبلاگ به یک دوست


    ایمیل شما :

    ایمیل دوست شما :



    لینک های ویژه